حسینعلی نریمانی درباره علت وقوع توفان سرخ در شرق اصفهان در روزهای اخیر، اظهار داشت: پهنههای تحت تأثیر فرسایش بادی بحرانی در شهرستانهای نائین، اصفهان، برخوار، آران و بیدگل، خوروبیابانک و اردستان گسترش یافته اند و از سوی دیگر تغییر آب و هوا از زمستان به بهار (فصل گذر) باعث شکل گیری بادهای فصلی میشود که این بادها مناطق مستعد خیزش گردوغبار را فعال میکند.
او افزود: این کانونها در نائین، اصفهان و خوروبیابانک در روزهای اخیر بسیار فعال شدند و وزش باد ذرات خاک این مناطق را حرکت داد ضمن اینکه شدت و سرعت وزش باد بر خیزش گردوغبار و تراکم کم یا زیاد آن در هوا تأثیر گذار است.
رئیس اداره امور بیابان و معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان خاطرنشان کرد: وقتی تراکم گردوغبار در آسمان زیاد شود با رفلکس نوری که از خورشید ساطع میشود، رنگهایی بi وجود میآورد که آن رنگها بسته به نوع رسوب یا ذراتی که باد به هوا منتشر میکند از زرد تا سیاه متغییر است و میتواند زرد، قرمز، قهوهای یا سیاه باشد؛ همانطور که در گذشته در کاشان میگفتند بادها و توفانهای سیاه میوزد!
نریمانی اضافه کرد: این امر بر اثر جنس ذراتی است که در آسمان پراکنده شده است و هنگامی که تراکم گردوخاک در هوا زیاد میشود رنگ آن از زرد به سیاه میرود و ما در روزهای اخیر در جندق و چوپانان نائین توفان سرخ را تجربه کردیم.
او با بیان اینکه غلظت و تراکم ذرات خاک و جنس آن، بر رنگ توفان مؤثر است، گفت: نوع گردو خاکی که در هوای اصفهان منتشر میشود رسهای ریز است. حدود ۳۰ درصد از گردوخاکی که در آسمان مشاهده میکنید ماسه و ۷۰ درصد این ذرات رس و سیلت است.
رئیس اداره امور بیابان و معاون فنی اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان اصفهان با بیان اینکه منشأ ریزگردها و توفان سرخ اخیر در شرق این استان تالاب گاوخونی نیست، ابراز داشت: باید علمی در این باره صحبت کرد آنچه که ما در روزهای اخیر در جندق و خوروبیابانک و چوپانان تجربه کردیم فعالیت کانون فرسایش بحرانی دَقِ سرخ است که اتفاقاً آنجا خاک رس قرمز رنگی دارد؛ همچنین طبق بررسی و مطالعات ما ریگ جن در نائین یکی دیگر از کانونهای فرسایش بادی بحرانی است که میتواند فعال شده باشد.
نریمانی افزود: طبق بررسیها گاوخونی یکی از مناطق مستعد و بالقوه گردوغبار است با وجود این فعالیت گاوخونی هنوز خیلی کم است اما اطراف تالاب فعال است.
او با بیان اینکه مطالعات یک میلیون و ۵۰ هزار هکتار از کانونهای فرسایشی بحرانی استان از جمله دَق سرخ در سالهای اخیر انجام و ۳۰۰ هزار هکتار از این عرصهها برای کنترل ریزگردها نهال کاری شده است، خاطرنشان کرد: اقدامات کنترلی وابسته به اعتبارات دولتی است که بودجه بیشتری برای کنترل بیابانزایی و کانونهای فرسایش بادی اختصاص داده شود که باز هم نمیتواند به سرعت پیشروی سطح کانونهای فرسایش بادی برسد ضمن اینکه مردم نیز در طرحهای کنترل بیابانزایی و آبخیزداری میتوانند با ما مشارکت و کمک کنند.