خبرگزاری رویترز اعلام کرد: همزمان با مراسم آتش بازی و شادی هواداران حزب حاکم، احمد داووداوغلو، نخست وزیر ترکیه در بالکن مقر حزب حاکم عدالت و توسعه خطاب به هزاران تن از طرفداران این حزب گفت: من از تمامی احزاب میخواهم تا وارد پارلمان شده و یک قانون اساسی جدید ملی مدنی تدوین کنیم.
وی افزود: بیایید با یکدیگر در راستای ترکیهای که در آن درگیری، تنش و دو دستگی جایی ندارد و همه در صلح به یکدیگر احترام گذاشته و یکدیگر را گرامی میدارند، همکاری کنیم.
از سوی دیگر رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری ترکیه گفت: نتایج انتخابات روز یکشنبه نشان داد که ملت انتخاب کردهاند تا از محیطی با ثبات و امن حفاظت کنند.
وی در بیانیهای افزود: مهمترین پیام نتیجه این انتخابات خطاب به حزب کارگران کردستان موسوم به پ.ک.ک است مبنی بر اینکه خشونت، تهدید و خونریزی نمیتواند با دموکراسی و اجرای قانون همزیستی داشته باشد.
در همین حال سادی گوون، رئیس کمیسیون انتخاباتی ترکیه در کنفرانسی خبری گفت: نتایج نهایی رسمی انتخابات پارلمانی ترکیه ظرف ۱۱ تا ۱۲ روز منتشر خواهد شد. این تاخیر به کمیسیون انتخابات ترکیه اجازه خواهد داد تا هرگونه شکایت از سوی احزاب سیاسی را بررسی کند.
نتایج اولیه نشان داد که حزب حاکم عدالت و توسعه ۴ / ۴۹ درصد آراء را کسب کرده و در نتیجه اکثریت پارلمانی را به دست آورده است.
نتایج شمارش نزدیک به ۹۹ درصد آرا نشان میدهد که حزب حاکم عدالت و توسعه با کسب حداقل ۳۱۵ کرسی از ۵۵۰ کرسی پارلمان میتواند به تنهایی دولت تشکیل دهد. با این حال، حزب حاکم ترکیه از به دست آوردن ۳۳۰ کرسی لازم برای اعمال تغییر در قانون اساسی باز مانده است.
دومین انتخابات پارلمانی در ترکیه در سال جاری در حالی برگزار شده است که این بار نیز در این انتخابات چهار حزب عمده حضور داشتند: حزب حاکم عدالت و توسعه (AKP)، حزب مردم جمهوریخواه (CHP)، حزب حرکت ملی (MHP) و حزب دموکراتیک خلقها (HDP). در نظام انتخاباتی ترکیه، این کشور به ۸۵ ناحیه انتخاباتی تقسیم میشود که هر یک از این نواحی تعداد مشخصی کرسی در پارلمان در اختیار دارند.
شبکه خبری تی.آر.تی، نتایج شمارش آرا به این شرح است:
حزب عدالت و توسعه: ۴۹٫۴۱ درصد – ۳۱۶ کرسی
حزب مردم جمهوریخواه: ۲۵٫۳۸ درصد – ۱۳۴ کرسی
حزب حرکت ملی: ۱۱٫۹۳ درصد – ۴۱ کرسی
حزب دموکراتیک خلقها: ۱۰٫۷۰ درصد – ۵۹ کرسی
میزان مشارکت: ۸۴٫۵۸ درصد
تعداد آرای صحیح: ۴۷,۴۹۵,۹۴۱
در همین حال رهبران حزب اپوزیسیون “دموکراتیک خلق” حامی کردها در نخستین ارزیابیهای خود نسبت به انتخابات پارلمانی روز یکشنبه گفتند: انتخابات اول نوامبر در شرایطی ناعادلانه برگزار شد که شامل قتل عام و خشونت بود.
حزب دموکراتیک خلق در انتخابات روز یکشنبه توانست به زحمت ۱۰ درصد آرای لازم برای ورود به پارلمان را به دست آورد.
صلاحالدین دمیرتاش، یکی از رهبران حزب دموکراتیک خلق در کنفرانسی خبری در مقابل مقر این حزب در آنکارا پس از اعلام غیررسمی نتایج انتخابات اول نوامبر گفت: حزب دموکراتیک خلق در جریان مبارزات انتخاباتی تحت شرایط ناعادلانه، غیرآزاد و نابرابر قرار داشت.
فیگن یوکسکداغ، یکی دیگر از رهبران حزب دموکراتیک خلق گفت: از انتخابات پارلمانی هفت ژوئن تا کنون که پنج ماه میگذرد شرایط برای مبارزات انتخاباتی حزب ما کاملا نابرابر، ناعادلانه و غیرعادی بود.
در همین حال دمیرتاش گفت: میزان بالای شرکت کنندگان در انتخابات اول نوامبر بسیار دلنشین و خوشایند بود. من میخواهم از تمامی کسانی که به حزب دموکراتیک خلق رای دادند تشکر کنم.
وی افزود: ما هیچ کمپینی به راه ننداختیم، ما تنها تلاش کردیم تا مردممان را از قتل عام دور نگه داشته و جان آنها را حفظ کنیم. کسب نزدیک به ۱۱ درصد از آراء نتیجه یک کمپین انتخاباتی مناسب نیست.
دمیرتاش ضمن اعلام اینکه حزب دموکراتیک خلق حزبی است که با قتل و سرکوب مواجه شده، گفت: اگر این سیاستهای خونین به جای ما علیه حزب دیگری مثلا حزب عدالت و توسعه صورت میگرفت آنها از سیاست کنار میرفتند. اگرچه ما حدود یک میلیون رای را از دست دادیم اما حزب دموکراتیک خلق پیروزی بزرگی را به دست آورده چرا که تعداد رای دهندگان در این انتخابات افزایش یافته است. میخواهم از تمامی افرادی که علی رغم سیاستهای خونین، در کار ما ایستادند تشکر کنم.
دمیرتاش ادامه داد: حزب دموکراتیک خلق به عنوان سومین حزب بزرگ در پارلمان جدید به اقدامات قاطعانه خود برای آینده ترکیه ادامه خواهد داد.
در همین حال یوکسکداغ گفت: حزب دموکراتیک خلق شاهد نتیجه مثبت و حیرت انگیزی از انتخابات پارلمانی هفت ژوئن سال جاری میلادی بود اما تحولات سیاسی متعاقب باعث برگزاری یک انتخابات زودهنگام شد. این پنج ماه دوران غیرعادی بود در نتیجه ما نمیتوانیم به صورت مستقل این دوره را ارزیابی کنیم.
وی افزود: افرادی که قدرت را به دست دارند از هفت ژوئن تاکنون تنشها را افزایش داده و به همین خاطر است که حزب دموکراتیک خلق در این دوره با شرایط بسیار سختی مواجه بود. در این دوره پنج ماهه ۲۵۸ غیرنظامی جان خود را از دست دادند که ۳۳ تن از آنها کودک بودند.
یوکسکداغ ادامه داد: در این دوره حدود ۵۰۰ تن از اعضا و مقامات حزب دموکراتیک مردم بازداشت شده و به ۱۹۰ دفتر این حزب حمله شده است. خشونت آمیزترین اقداماتی که حزب دموکراتیک مردم با آن مواجه شد در استانهایی رخ داد که اکثر ساکنان آن کرد هستند. موفقیتی که این حزب در انتخابات اول نوامبر به دست آورد موفقیت تمامی مردمی است که علی رغم فشارها علیه این حزب به تلاشهای خود ادامه دادند.
کمال قلیچدار اوغلو، رهبر حزب اپوزیسیون مردم جمهوری خواه نیز درکنفرانسی خبری در تحلیل نتایج انتخابات پارلمانی اول نوامبر گفت: این نتایج مسئولیتهای بیشتری را بر شانههای حزب مردم جمهوری خواه میگذارد.
وی افزود: نتایج امروز مسئولیتهای بیشتری به حزب مردم جمهوری خواه میدهد. این تغییر در این حزب مثبت است و ما با قاطعیت به این روند ادامه خواهیم داد. ما همانند انتخابات پارلمانی هفت ژوئن به نتایج انتخابات اول نوامبر نیز احترام میگذاریم. هیچ کس نباید خودش را برتر از قانون بداند و امنیت جانی و مالی شهروندان نیز باید حفظ شود. ما همیشه در مقابل ظلم و ستم ایستادگی کردیم و به این کار خود ادامه خواهیم داد.
قلیچدار اوغلو ادامه داد: هیچ کس نباید از آینده ترکیه بترسد. این حزب مردم جمهوری خواه است که دموکراسی را برای این کشور به ارمغان آورده و مجددا حزب مردم جمهوری خواه آن را قویتر خواهده کرد. نتایج انتخابات روز یکشنبه ممکن است برای خشونتهای اخیری که ترکیه را در بر گرفته بسیار متفاوت عمل کند.
در همین حال دولت باغچلی، رهبر حزب حرکت ملی ضمن رد ادعاها مبنی بر اینکه به دنبال نتایج انتخابات از سمت خود استعفا داده، گفت: نتایج انتخابات اول نوامبر تصویر تیره و غم انگیز ترکیه را تغییر نمیدهد و من تا آخرین نفس برای اهداف حزبم تلاش خواهم کرد.
شایع شده بود که باغچلی پس از شکست حزبش در انتخابات استعفا داده است.
وی در بیانیهای کتبی گفت: تمامی اعضای حزب ما به طور کامل برسر کارهای خود هستند. خداوند ما را از اهداف، اصول و این مساله که یکی از اعضای ملت ترکیه باشیم منع نمیکند.
باغچلی گفت: تعداد آرایی که حزب عدالت و توسعه به دست آورده بدان معنا نیست که میتواند بر ۱۳ سال فساد و ناکامی که تحت حکومت این حزب رخ داده سرپوش بگذارد. هیچ نتیجهای این تصویر تیره و تاریک را که در آن ترکیه در تلاش است تا خود را نجات دهد عوض نخواهد کرد.
باغچلی ضمن اعلام اینکه حزب حرکت ملی به تصمیم ملت احترام میگذارد گفت: حزب ما خطاب به ملت میگوید که هر رایای که برای حزب عدالت و توسعه به صندوق انداخته باشند به جای ایجاد ثبات در کشور منجر به فاجعههای بیشتر برای ترکیه خواهد شد.