امروزه با توجه به پیچیدگی مسائل علمی و صنعتی و حجم بالای محاسبات مورد نیاز، در اختیار داشتن ابررایانه‌های پرقدرت و بهره‌برداری بهینه از آنها، یکی از ابزارهای استیلای علمی و صنعتی کشورها و یکی از ستون‌های اصلی تولید دانش و پیشرفت در علوم و صنایع به شمار می‌رود.
بر این اساس جهت حضور در لیست کشورهای دارنده فناوری‌های پیشرفته، نیاز اساسی به سامانه‌های پردازش فوق سریع و ابررایانه وجود داشت. از طرفی دیگر، ابررایانه کالایی استراتژیک و راهبردی محسوب می‌شود که مشمول تحریم‌های ظالمانه علیه کشورمان قرار گرفته و باید امکان پاسخگویی به نیازهای کشور در این حوزه فراهم شود.
به پرقدرت‌ترین رایانه‌ها در هر زمان ابررایانه گفته می‌شود که توان حل مسائل پیچیده علمی و صنعتی را با توجه به قدرت محاسباتی و قدرت بالا دارند. توان محاسباتی ابررایانه‌ها هزاران بار بیشتر از توان محاسباتی رایانه‌های معمول و متعارف است؛ به عنوان مثال پیش‌بینی آب و هوا در کمتر از چند ثانیه توسط ابررایانه ها قابل انجام است و برای سایر کاربردها مانند تحلیل زمین‌شناسی، تهیه خروجی از تصاویر، تحلیل داده‌های ژنتیک، تحلیل داده‌های موشکی و هسته‌ای نیازمند ابررایانه‌های با توان پردازشی بسیار بالا هستیم.
حوزه‌های کاربردی از قبیل هوش مصنوعی، کلان داده‌ها، اینترنت اشیا و زنجیره بلوکی تاثیر به‌سزایی برای سرعت بخشی به نیاز به ابررایانه در سال‌های پیش رو خواهد گذاشت. در حال حاضر تعدادی از دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی دارای ابررایانه با قدرت پردازشی محدود هستند که توسعه ظرفیت‌های موجود آنها با در نظر گرفتن روند افزایشی حجم داده‌ها و نیازهای پردازشی و تحلیلی کشور اجتناب‌ناپذیر است.
در نتیجه پژوهشگاه ICT از سوی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات مکلف شد تا طرح ابررایانه سیمرغ را با همکاری دانشگاه صنعتی امیرکبیر به سرانجام برساند زیرا ایجاد یک ابررایانه پرظرفیت برای ارائه خدمات پردازشی در سطح گسترده می‌توانست به عنوان ابزاری راهبردی در جهت تسریع پیشرفت‌های علمی، مهندسی و فناورانه کشور به کار گرفته شود.
پرواز سیمرغ در آسمان ایران
در این راستا وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات، در ویدئوی «ایران هوشمند»، ابررایانه سیمرغ را با همکاری پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و دانشگاه امیرکبیر مورد بررسی قرار داده است. ابررایانه سیمرغ جزو ۱۰۰ ابررایانه دنیاست که فناوری ساخت آنها تاکنون در انحصار چند کشور بوده و در بهمن ماه به بهره‌برداری می‌رسد.
در این ویویو اشاره شده که سوپرکامپیوترها با ابرکامپیوترها از نشانه‌های اصلی تولید دانش و پیشرفت در علوم و صنایع مختلف محسوب می‌شوند که فناوری ساخت آنها در انحصار چند کشور پیشرفته است. اکنون با همکاری پژوهشگاه ارتباطات و فناوری اطلاعات و دانشگاه صنعتی امیرکبیر، پروژه ساخت «ابررایانه سیمرغ» در کشور در حال انجام است.
این پروژه با تعریف نیازهای پردازشی فوق سریع در کشور کلید خورد تا به‌صورت کاربردی در حوزه‌هایی چون هوش مصنوعی، کلان‌داده‌ها، اینترنت اشیا، بیگ‌دیتا و زنجیره بلوکی مورد استفاده قرار گیرد. ابررایانه سیمرغ علاوه بر جنبه تحقیقاتی، پیش‌بینی سریع و دقیق آب و هوا، تحلیل‌های زمین‌شناسی و زلزله‌شناسی و تحلیل‌های داده‌های ژنتیکی را بر بستر شبکه ملی اطاعات امکان‌پذیر می‌کند.
در این طرح ابتدا مدل مهندسی و پیش‌نمونه ابررایانه سیمرغ با ظرفیت پردازشی حدود ۱۶۰ ترافلاپس (۱۶۰ تریلیون عملیات پردازش در یک ثانیه) می‌رسد و عملیات توسعه آن تا مقیاس پتافلاپس یا ۱۰ به توان ۱۵ (یک میلیون میلیارد محاسبه در یک ثانیه) هم خواهد رسید. مطالعه برای توسعه سرعت پردازش در مقیاس اگزافلاپس یا ۱۰ به توان ۱۸ (یک میلیارد میلیارد محاسبه در یک ثانیه) نیز ادامه پیدا می‌کند.
قرار است ابررایانه سیمرغ که در رده ۵۰۰ ابررایانه برتر دنیا است در بهمن ماه به بهره‌برداری برسد. با به کارگیری این ابررایانه و هوش مصنوعی و تکمیل الگوریتم پیچیده حرکت گسل‌ها، می‌توان به پیش‌بینی نسبتاً خوبی از تحلیل وقوع زلزله در کشور رسید.
انتهای پیام
