کمتر از یکسال و نیم دیگر به پایان کار دولت یازدهم فرصت داریم. آقای روحانی چه سیاست هایی را پیگیری و چه تغییراتی را باید ایجاد کند؟
– دولت روحانی پس از روی کارآمدن مجلس جدید باید دست به ترمیم کابینه بزند؛ کابینه ای که در سال ۹۲ و برای گذر از سد مجلس نهم و جو تند آن بسته شد.
این کابینه باید بر اساس توجه به واقعیات روز و نیازهای جامع کشور اصلاح شود تا بتواند جبران مافات کند. بخش عمده ای از انرژی دولت تا کنون صرف حل برجام شده است. ضروری است کابینه ای محکم، یکپارچه و هدفمند تشکیل شود تا در مهلت باقی، روحانی بتواند برخی عقب ماندگی ها را جبران کند؛ عقب ماندگی هایی که برخاسته از موانعی بود که در مقابل این دولت تراشیده شد.
علاوه بر این قابل پیش بینی است که دولت روحانی من بعد مورد شدیدترین حملات از سوی رقبا قرار خواهد گرفت. جریانی که در سالهای ۹۲ و ۹۴ شکست خورد مترصد است با تضعیف این دولت در اذهان عمومی، در سال ۹۶ دوباره به قدرت بازگردد.
دولت باید به طور منسجم و برنامه ریزی شده خواسته های مردم به ویژه آنهایی را در نظر بگیرد که در هجمه تبلیغاتی جریان پوپولیست مورد سوءاستفاده قرار دارند. شاهدید که پوپولیست ها با شعار یارانه ۲۵۰ هزار تومانی به میدان آمده اند. بدون توجه به واقعیات جامعه و زیانهایی که این مقدار یارانه متوجه کشور و کلیت نظام جمهوری اسلامی می کند. آقای روحانی باید وضع کشور را تا زمان انتخابات به یک نقطه نسبتا مطلوب برساند.
** آقای احمدی نژاد به تازگی شعارهایی علیه دولت سر داده و ورود خود به دوازدهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری را هم تکذیب نکرده است. ارزیابی تان از این شعارها چیست؟
-حضور احمدی نژاد در عرصه سیاست تنها برای یک دوره برنامه ریزی نشده بود. وی و حلقه دوستانش از هر فرصتی برای بازگشت به قدرت استفاده می کنند. چنانچه در انتخابات ۹۴ شاهد حضور گسترده اکثریت وزرا و نیروهای احمدی نژاد بودیم. آنها توانستند با امکانات مالی فراوانی که طی دوره های نهم و دهم ریاست جمهوری برای خودشان فراهم و با آن خود را به عنوان یک طبقه ثروتمند نوظهور معرفی کردند وارد عرصه قدرت شوند و کرسی هایی از مجلس دهم را به خود اختصاص دهند. بی تردید شخص احمدی نژاد یا چهره ای نمادین از این جریان که بتواند منویات و خواسته های این مجموعه را تعقیب کند وارد فضای انتخابات ریاست جمهوری خواهد شد.
اینها از فردای روزی که روحانی سر کار آمد دولتش را آماج حملات خود قرار دادند. رسانه هایشان بدون وقفه و مستمر به تخریب دولت مشغول بوده و هستند. با این حملات رویکردی سلبی را نسبت به دولت آقای روحانی اتخاذ کرده اند. در بعد ایجابی نیز با کاندیدای خود به رقابت بر سر تصاحب ریاست قوه مجریه خواهند پرداخت.
** برجام ۲ به یکی از موضوعات مناقشه آمیز در سیاست ایران تبدیل شده است. به نظر می رسد باید تعریف دقیقی انجام و برخی از ابهام ها از آن زدوده شود…
-ببینید. راجع به این موضوع باید مقداری صریح تر بحث شود. اگر گفت و گوی ما با ۱+۵ با در نظر گرفتن منافع دو طرف که موفق هم بود باعث شود به فکر برقراری مدلی برای گفت و گو بین جناحین سیاسی بیفتیم نه تنها بد نیست بلکه لازم و ضروری است. برای برقراری وحدت حول قانون اساسی و منافع ملی، طراحی مدلی برای برقراری دیالوگی سازنده و اتحاد آفرین بین دو جناح بسیار مهم است. به نطر من مهمترین وظیفه هر دولتی که دل در گرو پیشرفت و توسعه کشور دارد اجرای این مدل است.
** اخیرا هجمه های گسترده را علیه برجام شاهد بودیم. طوری که ناراحتی رئیس جمهور را نیز در پی داشت. با حمایت های مجدد رهبری از دولت در دیدار اخیر ایشان، این تهاجمات تا حدی کاهش پیدا کرد. دلیل این حملات به دولت چیست؟
– دوستان، تابع بازی صفر و صد هستند. چند ماه پیش وقتی برجام به نتیجه رسید یکی از همین شخصیت هایی که در روزهای اخیر برجام را بی فایده خوانده است ، در پیامی به رئیس جمهور این توافق را به وی تبریک گفت و از آن به عنوان یک سند پرافتخار ملی یاد کرد. دوستان چقدر حافظه شان ضعیف است که حتی پیام مکتوب خود را نیز به یاد نمی آورند و در فاصله ای کمتر از چند ماه سخنانی را بر زبان می آوردند که با حرفهای پیشینشان ۱۸۰ درجه تفاوت دارد؟!
قطعا برجام کشور را از ذیل قطعنامه های لازم الاجرای شورای امنیت که حضرات ابتدا آن را کاغذ پاره خواندند خارج کرد. قطعنامه هایی که بعدها آقایان مدعی شدند به واسطه وجود آنها نتوانستند از ۸۰۰ میلیارد دلار درآمد ارزی کشور برای ساخت کشور بهره بگیرند. یعنی اول آن را کاغذ پاره ای بی ارزش می خوانند ولی دست آخر همه ضعف های خود را بر گردن آن می اندازند.
امروز هم که این بندهایی را که این افراد به پای ملت بسته بودند توسط دولت روحانی باز شده، برجام را سندی غیرقابل افتخار می دانند. به نظر من بهتر است پاسخی به این افراد نداد و این حرفها را پای عصبانی شدن آنها گذاشت و آن را سخنانی فاقد تامل لازم دانست. البته مردم این تناقض ها را می بینند و می فهمند و این برای خود این افراد هم خوب نیست.
** مدتی است افراطیون در رسانه های خود عمر دولت یازدهم را تنها ۴ سال می دانند. آنها می گویند آقای روحانی تنها رئیس جمهور پس از انقلاب خواهد بود که موفق به کسب آرای لازم در دور دوم نخواهد شد…
– اینها از فردای انتخابات ۹۴ برنامه ۴ ساله کردن دولت روحانی را آغاز کردند. رای آوردن آقای روحانی در دور بعد، بستگی به عملکرد ایشان در یک سال و نیم آینده دارد. طرف مقابل سرسخت است و ضرباتش را بی رحمانه وارد می کند. دولت باید مواظب باشد. هم باید خود را در مقابل ضربات حفظ کند و هم به خواسته های مردم پاسخ دهد.
همه مردم از یک زاویه به مسائل نگاه نمی کنند. برخی انتظارات کوتاه مدت دارند و باید به آنها پاسخ داد. دولت باید به جد بکوشد تا مردم آثار اقتصادی رفع تحریم ها را ببینند.
انسجام ملی، توجه به نیازهای اساسی مردم، رشد اقتصادی، ایجاد شغل و کوچک کردن دولت باید اولویت های دولت باشد. احترام به آزادی های مصرح قانون اساسی، توجه به حقوق ملت، حرکت در چارچوب قانون و توجه به منافع ملی؛ مجموعه ای را تشکیل می دهند که باید مورد توجه قرار گیرند. عبور از بحرانهایی که از دولت گذشته به ارث رسیده است نیاز به تدبیر و هوشمندی فراوان دارد.
** شما از افرادی هستید که پیش از این از لزوم شفافیت بیشتر و به عبارتی ‘شیشه ای شدن اتاق انتخابات’ سخن گفته اید. انتخابات هفتم اسفند تا چه حد به آن اتاق شیشه ای نزدیک شد؟
– آن بخشی که به هیات نظارت و شورای نگهبان مربوط بود محقق نشد. خوشبختانه ما در بیانات رهبری دیدیم که اشاره کردند که مشکل در قانون انتخابات است. البته شورای نگهبان می توانست پیش از برگزاری انتخابات اخیر، اصلاح را حداقل از آیین نامه های مربوط به قانون انتخابات شروع کند تا برخی مشکلات پیش نیاید. شاید مهمترین اولویت مجلس دهم اصلاح قانون انتخابات باشد چرا که خیلی از بحران های سالیان اخیر ما ناشی از آن بوده است.
پیشنهاد من این است که مجلس دهم باید برنامه جامع فعالیت های سیاسی را نیز تدوین کند. ضرورت دارد این برنامه قانون احزاب، قانون انتخابات، جرم سیاسی و قانون مطبوعات را در برگیرد. اگر چنین اتفاقی بیفتد یک نقشه راه برای فعالیت سیاسی سالم در کشور ایجاد می شود و بسیاری از مشکلات مرتفع می شود.
** عده ای از فعالین سیاسی، دولت روحانی را با دولت اصلاحات مقایسه می کنند و آن را ناموفق می دانند. ارزیابی تان چیست؟
-دولت اصلاحات موفق ترین دولت بعد از انقلاب در همه زمینه ها بود. فرهنگ، اقتصاد، شفافیت، سیاست خارجی و پاسخگویی آن، قابل مقایسه با هیچ کدام از دولتها نیست. اما باید شرایطی که آقای روحانی در آن به قدرت رسید را هم در نظر گرفت. روحانی تا کنون با اتکا به هوشمندی، جامعیت و شناختی که از حوزه قدرت دارد عمل کرده است. وی در ۳۷ سال گذشته در زوایای مختلف نظام سیاسی حضور داشته و ساخت قدرت را خوب می شناسد. از سویی به مسائل سیاست خارجی و امنیتی تسلط دارد. به نظر من مجموع این مشخصه ها به ایشان و کابینه اش کمک می کند تا یکسال و نیم باقیمانده را با تدبیر و تسلط بیشتری پیش ببرند.
به شخصه، عملکرد ایشان را با در نظر گرفتن برنامه ها،اهداف و قواعد جمهوری اسلامی و موانع پیش رو بسیار مثبت می بینم. روحانی توانسته با تمام گرفتاری های موجود به حداقل های مورد نیاز کشور توجه و از موانع عبور کند. البته شاید در برخی حوزه ها می توانست موفق تر باشد که ضعف کابینه دست وی را بسته است. از این رو مهمترین اقدام روحانی باید ترمیم کابینه باشد تا چهره های توانمندتری به صحنه بیایند و بتوانند وعده های انتخاباتی دولت تدبیر و امید را بیشتر عملی کنند.
** این روزها برخی به دنبال القای این فکر به جامعه هستند که اختلافهایی بین رئیس جمهور و برخی نهادها در اجرای برجام به وجود آمده است….
-این را اصلا قبول ندارم. روحانی در یک محیط پارداوکس باید تصمیم بگیرد. از یک طرف به عنوان رئیس جمهوری که حقوق خوانده، تلاش دارد به سمت اجرای قانون برود. اما این اقدام در برخی نقاط با منافع عده ای در تعارض قرار می گیرد. وقتی رئیس جمهور بر اجرای مر قانون پافشاری می کند طبیعی است افرادی که تا کنون بیش از حق خود دریافت کرده و خورده اند دلخور شوند. مشابه وقتی که یک قاضی حکم می کند و یک نفر راضی و دیگری ناراضی از دادگاه خارج می شود؛ چون حکم یا به نفع این است یا به نفع آن.
روحانی هم امروز چنین وضعیتی دارد. وی تصمیم به اجرای برجام در جهت خواسته مردم دارد. وقتی عزم وی راسخ می شود و ایشان از رهبری هم برای آن اجازه می گیرند مشکل بروز می کند؛ چرا که افرادی که به حوزه قدرتشان لطمه خورده و از رانتی که در زمان تحریم ها بهره مند می شدند محروم شده اند از اجرای برجام معذب می شوند.
ولی این را نباید اختلاف در سطوح عالی نظام دانست. بخشی از جامعه در سال ۹۲ به آقای روحانی رای دادند و رهبری نیز آن را تایید کردند.
اکنون در یک کفه ترازو دولت منتخب، مردم و رهبری قرار گرفته اند و در کفه دیگری عده ای که از تحدید و تهدید منافعشان ناراحتند. به نظر من نباید خیلی به گله های این افراد بها داد.
