سرویس ترجمه ، ویروس کووید -۱۹ که از تاریخ دسامبر ۲۰۱۹ در ووهان چین آغاز شد تا کنون جهشهای متفاوتی داشته و به صورت گسترده در سراسر دنیا شیوع پیدا کرده است. گروهی از محققان با انجام یک مطالعه جدید به این نتیجه رسیدند که ویروس کرونا به منظور حفظ پایداری در حال اصلاح تاکتیکهای خود است.
پژوهشگران میزان جهش پروتئوم ویروس (virus’s proteome) را که مجموعه پروتئینهای رمزگذاری شده توسط مواد ژنتیکی است، در طول زمان بررسی کردند و به این نتیجه رسیدند که ویروس کرونا در بعضی مناطق با توجه به شرایط محیطی خود در حال جهش است، اما میزان این جهش در مناطق دیگر کمتر است. تغییر مداوم ویروس کووید -۱۹ خبر بسیار بدی است، زیرا این ویروس به منظور حفظ پایداری، مفیدترین ویژگی خود را در هر جهش حفظ میکند؛ البته تثبیت بعضی پروتئینهای این ویروس ممکن است به درمان بیماری کرونا کمک کند.
به گفته محققان به منظور تولید واکسن کرونا، باید مشخص شود که آنتی بادیها به چه چیزی متصل میشوند. جهشهای جدید ممکن است باعث تغییر موارد زیادی مانند نحوه تولید پروتئینها و شکل آنها شود. مقصد آنتی بادی ممکن است در ابتدا سطح پروتئین باشد، اما با جهش ویروس به قسمت داخلی پروتئین تغییر پیدا کند. مشخص کردن این موضوع که کدام پروتئینها و ساختارها به دور آنتی بادی میچسبند، میتواند به تولید واکسن و روشهای درمانی بیماری کرونا کمک کند.
پژوهشگران به این نتیجه رسیدند که سرعت جهش ویروس کرونا تا ماه آوریل بسیار زیاد بود، اما پس از آن سرعت جهش ویروس کمتر شد. پروتئین اسپایک ویروس کووید -۱۹ که باعث به وجود آمدن شکل تاج مانند ویروس میشود، ثابت مانده است. در طی جهشی که در ماههای مارس و آوریل رخ داده است، یک آمینواسید در پروتئین اسپایک جای خود را به یک اسید دیگر داده است. با توجه به جهشهای ایجاد شده، در حال حاضر پروتئینهای اسپایک بسیار متفاوتتر از نسخه اولیه خود شدهاند.
پروتئین اسپایک به ویروسهای انسانی متصل میشود و به ورود مواد ژنتیکی ویروس به سلولها کمک میکند. جهش ۶۱۴ ویروس کرونا پیوند مهم بین حوزههای مشخص و واحدهای پروتئینی اسپایک را از بین میبرد. به همین دلیل شیوع و گسترش ویروس در سلول میزبان افزایش پیدا میکند. نتایج مطالعه انجام شده در این زمینه نشان میدهد که جهش ۶۱۴ باعث افزایش بارهای ویروسی و عفونت شده و تاثیری بر شدت بیماری نداشته است.
نتایج پژوهش دیگر نیز نشان میدهد که این جهش ویروس میزان مرگ و میر ناشی از بیماری کرونا را افزایش داده است. موضوع مهم دیگر این است که قسمتهایی در دو پروتئین که شامل پروتئین پلیمراز ۱۲ (NSP12 polymerase) و پروتئین هلیکاز ۱۳ (NSP13 helicase protein) میشود نیز از ماه آوریل ثابت و پایدار شده است. به نظر میرسد با وجود اینکه هر سه جهش ذکر شده در مولکولهای متفاوتی رخ داده روند تکاملی یکسانی را سپری کردهاند.
علاوه بر این محققان به قسمتهایی از پروتئوم ویروس اشاره کردهاند که با گذر زمان متنوعتر شدهاند. تغییر و تنوع غیر تصادفی این پروتئینها نشان میدهد ویروس کرونا در حال جستجوی روشهایی برای تکثیر و شیوع بیشتر است. جهش پروتئینهای ذکر شده پاسخهای ایمنی کنترل نشده را که مسئول بسیاری از مرگ و میرهای ناشی از بیماری کرونا است، توضیح میدهد. به گفته پژوهشگران کشف مسیرهای جهش ویروس کووید -۱۹ میتواند سرعت تولید واکسن و دستیابی به دیگر روشهای درمانی را افزایش دهد.
نتایج این مطالعه در مجله Evolutionary Bioinformatics منتشر شده است.