محمدباقر قالیباف در گفت‌وگوی زنده تلویزیونی ضمن قدردانی از تلاش‌های کادر درمان در شرایط سخت کرونایی و تسلیت شهادت شهید فخری‌زاده، به سیل اخیر در استان خوزستان اشاره و خاطرنشان کرد: سیل در استان خوزستان به‌خصوص در شهرستان‌های اهواز و آبادان مشکلاتی را برای مردم ایجاد کرده است. انشاءالله همه نیروهای دولتی و مردمی کمک کنند که این شرایط سخت بگذرد و تمام شود.
رئیس مجلس شورای اسلامی در پاسخ به سوالی درباره اقدامات مجلس برای مقابله با گرانی‌ها گفت: ما به عنوان نمایندگان مردم نباید دغدغه‌ای جز مردم داشته باشیم. با گرانی‌ها آشنا هستیم و با مردم صحبت می‌کنیم. مردم از افزایش قیمت‌ها گلایه‌مند هستند. یک روز در پشت شیشه نانوایی نوشته بود که «نان نسیه داده نمی‌شود.» تعجب کردم که چرا این طور نوشته، پرس‌وجو شد ظاهرا کارگران روزمزد در شرایط سخت فعلی کاری پیدا نمی‌کنند و حتی توان خرید نان را ندارند. به همین دلیل نان نسیه می‌خرند و از آن طرف هم نانواها نیز به دلیل مشکلات اقتصادی و مالی توان دادن نان نسیه را ندارند. این یعنی از پایین‌ترین قیمت یعنی نان تا سایر کالاها و اخیرا مرغ با افزایش قیمت‌ها مواجه شده‌ایم.
قالیباف درباره چگونگی مقابله با گرانی‌ها گفت: در وهله اول باید مشکل گرانی را به دو شکل دید. بحث اول مشکلات ریشه‌ای است. یعنی حتی زمانی که تحریم و کرونا نبود مردم پذیرفته بودند که هر سال ۲۰ تا ۲۵ درصد قیمت‌ها افزایش پیدا کند. این بدان معناست که تورم برای مردم امری طبیعی بود و سالی یک بار در انتظارش بودند. اکنون که ثبات قیمت‌ها وجود ندارد و شاهد گرانی‌های فزاینده هستیم، ناراحتی برای مردم ایجاد کرده است. پس باید بررسی کرد که ریشه اساسی در کجاست.
وی توضیح داد: این موضوع به کسری بودجه برمی‌گردد. کسری بودجه در تمامی دولت‌ها وجود دارد و اکنون هم در بودجه ۱۴۰۰ دیده می‌شود. نکته دیگر به ضعف مدیریتی و مشکلات جدی در شبکه تهیه، تامین و توزیع کالا در کشور برمی‌گردد. مثلا در تامین ارز ۴۲۰۰ تومانی برای کالاهای اساسی تا ۲۷ مهر ماه یعنی در شش ماهه اول سال بیش از چهار میلیارد دلار ارز داده شده است اما آثار آن را در کشور ندیدیم. به طوری که امروز مرغ به کیلویی ۲۸ هزار تومان رسیده و قیمت پای مرغ به اندازه قیمت دو سال قبل مرغ شده است. اینها همه ناشی از ضعف مدیریتی است. البته کار اجرا در دست مجلس نیست. تاکیدم بر این است که ما نباید به جای دولت بنشینیم که این اشکال است.
رئیس مجلس در پاسخ به این سوال که گلایه‌ای از سوی دولتمردان مطرح می‌شود که مجلس از قانونگذاری خارج شده و وارد فاز اجرایی شده است، گفت: اصلا این گونه نیست. قانونگذاری حق قانونی نمایندگان است. حتی آئین‌نامه‌های اجرایی مصوب در هیات دولت هم بعد از تایید در هیات تطبیق قوانین مجلس قابل اجرا شدن است. ما در مجلس کار ریل‌گذاری و تصویب قانون و تطبیق آئین‌نامه‌های اجرایی را انجام می‌دهیم. نباید در اجرا دخالت کنیم. من خیلی بر این موضوع تاکید دارم.
رئیس قوه مقننه درباره ریشه اصلی مشکلات اقتصادی کشور گفت: طبق تحلیل اکثر متخصصان امر اقتصاد، مشکل اقتصادی جامعه تحت تاثیر دو عامل سوء مدیریت و تحریم است که وزن سوء مدیریت از تحریم بیشتر است. باید سه قوه و تمامی مدیران این مشکل قابل حل را رفع کنند. منظور از کسری بودجه این است که دخل و خرج دولت با هم نمی‌خواند. در کل دنیا منابع پایدار تامین می‌شود که شامل مالیات و گمرکات است و درآمد پایدار، فروش نفت و اوراق قرضه نیز کشوری می‌تواند تراز عملیاتی داشته باشد که تولید آن مطلوب بوده و واردات و صادرات هم به گونه‌ای باشد که در نهایت هزینه دولت را تامین کند. گاهی این اتفاق نمی‌افتد و نتیجه آن کسری بودجه است. پس در چنین شرایطی باید مجلس و دولت واقع‌بین بوده و بپذیرند که کسری بودجه وجود دارد و فروش نفت و اوراق قرضه نمی‌تواند به عنوان منابع پایدار باشد. در سال ۹۸ بیش از ۱۵۰ هزار میلیارد تومان کسری بودجه داشتیم که از منابع غیر پایدار تامین شد. در سال ۹۹ هم این اتفاق رخ داد.
قالیباف ادامه داد: مجلس یازدهم در شش ماه گذشته برنامه منظم بر پایه چهار رویکرد مردمی‌سازی، شفاف‌سازی، هوشمندسازی و کارآمدسازی را دنبال کرد و در تمامی تصمیماتش این چهار مقوله را لحاظ کرد. بنابراین برای رفع مشکل کسری بودجه در وهله اول بپذیریم که این اتفاق رخ داده است و بعد بخواهیم آن را رفع کنیم. حل این مشکل در گرو اصلاح روند مالیات است. امروز وضعیت مالیات در کشور ما به شدت به هم ریخته بوده و از بین شرکت‌های حقوقی و کسب و کار تنها ۱۵ درصد مالیات گرفته می‌شود. اینها ناشی از سوءمدیریت است که باید مدیران و قانونگذاران آن را اصلاح کنند. در گذشته بر این موضوع اصرار نشد و در نتیجه دلالان و سوداگران حجم عظیمی از پول و درآمد را بدون پرداخت مالیات به دست آوردند.
وی افزود: در شش ماه گذشته مجلس با همکاری وزارت اقتصاد و سازمان امور مالیاتی طرحی را آماده کرد که در نوبت بررسی صحن قرار دارد. با تصویب آن حجم درآمد مالیاتی افزایش پیدا خواهد کرد. تصمیم دیگر آن است که باید شرکت‌های دولتی درآمد خود را شفاف اعلام کنند. در بودجه امسال دولت ۸۵۰ هزار میلیارد تومان و بودجه شرکت‌های دولتی ۱۵۰۰ هزار میلیارد تومان است. یعنی بودجه شرکت‌های دولتی دو برابر بودجه دولت است. در این بین ۳۰ شرکت دولتی هستند که ۸۰ درصد نقل و انتقالات مالی را انجام می‌دهند. بدهی شرکت‌های دولتی بین ۷۰ تا ۸۰ هزار میلیارد تومان است که باید این وضعیت سامان یابد. اینها همان شرکت‌های خصولتی هستند.
رئیس مجلس درباره اقدامات مجلس برای حل مشکل بورس گفت: مردم با اعتماد به مسئولان سرمایه‌های خود را وارد بورس کردند اما نقدینگی کجا رفت؟ مردم بدانند ما هر روز موضوعات حساس اقتصادی و بورس را در مجلس دنبال می‌کنیم. کمااین‌که پیش از این نیز لایحه دو فوریتی دولت در موضوع افزایش سرمایه شرکت‌ها و سود سهام را ظرف سه هفته تصویب کردیم و متاسفانه به درستی اجرا نشد.
وی افزود: من موافق نیستم که در بورس با کسانی که به درستی قوانین را اجرا نمی‌کنند، برخوردهایی از جنس قضایی و امنیتی صورت گیرد. باید نظارت دقیقی در بورس وجود داشته باشد. در این باره جلسات متعددی با رئیس اقتصاد و رئیس سازمان بورس برگزار شد و تاکید داشتم که آنها می‌توانند با نظارت و جرایمی این وضعیت را سامان دهند. بیشتر مشکل به سوء مدیریت برمی‌گردد. در همین باره کمیسیون اقتصادی گزارشی را تهیه کرد که در آن پیشنهاد اصلاح قانون بورس برای رفع مشکل آمده است. یکی از امتیازهای مجلس یازدهم وجود تعدادی از نمایندگان با سابقه استانداری و اجرایی است که آنها خلأها را شناخته و تبدیل به قانون می‌کنند. ما در بورس نمایندگان ناظر داریم که آنها فعال بوده و گزارشاتی را ارائه می‌کنند.
قالیباف با اشاره به نظارت‌های میدانی نمایندگان در استان‌های مختلف گفت: بنده و نواب رئیس مجلس نیز سفرهایی به استان‌های مختلف داشته و نظارت‌های میدانی را انجام دادیم. مشکلات موجود به سوء مدیریت برمی‌گردد. کسانی که بیشترین پول را می‌گیرند و متاسفانه قاچاق هم صورت می‌گیرد. مگر می‌شود در کشور با قاچاق مبارزه نکرد؟ این حجم از قاچاق تنها به خاطر کولبری نیست. البته که کولبری هم به دلیل مشکلات مدیران است که بازارچه‌های مرزی را به درستی مدیریت نکرده که یک جوان مجبور به کولبری می‌شود. قاچاق چند ۱۰ میلیاردی از بندر و ریل و جاده با کانتینر صورت می‌گیرد که اینها به دلیل سیستم بوروکراسی فاسد در کشورمان و سوء مدیریت است.
رئیس مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به میزان تاثیر تحریم‌ها و سوء مدیریت‌ها در افزایش قیمت کالاها و فشار اقتصادی به مردم بیان کرد: از نظر بنده حدود ۶۰ الی ۶۵ درصد فشار بر مردم به دنبال سوء مدیریت می‌باشد و حدود ۳۰ الی ۳۵ درصد آن به دنبال تحریم هاست. به عنوان مثال ما در چند ماه گذشته تقاضای پنج میلیارد دلار از بانک جهانی و طرف‌های اروپایی جهت خنثی‌سازی تحریم‌ها داشتیم اما در عین حال در داخل ۱۵ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی برای تامین کالاهای اساسی اختصاص دادیم و بخشی از این ارز نیز به نهاده‌های دامی اختصاص یافت اما دیدیم که مرغ کیلویی ۹۰۰۰ تومان نیز در طول شش ماه امسال به کیلویی ۲۹ هزار تومان رسید. این یعنی اوج بی‌عرضگی و چوب حراج زدن به اموال بیت‌المال.
او در ادامه خاطرنشان کرد: برخی از ایام که ما نفت را بشکه‌ای ۱۱۰ دلار می‌فروختیم و کشور ۱۰۰ میلیارد دلار درآمد داشت باز هم ما با تورم و کسری بودجه روبه‌رو بودیم و در ایامی دیگر که ما ۲۴ میلیارد دلار درآمد داشتیم و قیمت فروش نفت نیز کاهش یافته بود وضعیت کشور بهتر بود. بنده نمی‌خواهم بگویم که سیستم بانکی تحت فشار تحریم ها قرار ندارد بلکه می‌خواهم بگویم که در کشور سوء مدیریت بیشتر است؛ چرا که زمانی که برای گرفتن پنج میلیارد دلار چانه می‌زدیم در داخل کشور ۱۵ میلیارد دلار ارز ۴۲۰۰ تومانی دادیم که با سوء مدیریت در توزیع آن این مبلغ در آنجایی که باید صرف نشد و شاهد افزایش قیمت کالاها بودیم.
قالیباف در ادامه با اشاره به راهکارهای مجلس برای جبران کسری بودجه در سال آینده بیان کرد: همان طور که در ابتدای صحبت‌هایم مطرح کردم اخذ مالیات و اصلاح سیستم مالیاتی یکی از روش‌ها برای جبران کسری بودجه است. به عنوان مثال امروز از سه میلیون مودی مالیاتی که قرار است مالیات بدهند، برخی مراجعه می‌کنند و مالیات آنها ۱۰۰ میلیون تومان می‌شود اما طرف ۲۰ میلیون تومان به متصدی می‌دهد و تنها ۵۰ میلیون تومان مالیات پرداخت می کند. یکی از اهداف ما هوشمندسازی سیستم مالیاتی است که شفافیت را نیز به دنبال دارد. در بودجه سال آینده دولت پیش‌بینی کرده تا روزانه ۲.۵ میلیون بشکه نفت بفروشد. چه در داخل و چه در خارج اما سوال اینجاست که چرا ما به دنبال کاهش هزینه‌ها نمی‌رویم. در زمانی که تحریم نبود ما روزانه ۲.۵ میلیون بشکه نفت صادر نمی‌کردیم. امروز نیز ما هم در داخل نیاز به نفت خام داریم و هم در تولید فرآورده‌ها نظیر بنزین مسئله مهم‌تر نیز فاصله گرفتن از خام فروشی است. اینها سوء مدیریت است.
ادامه دارد
