صنعت نفت به دلیل درخواست سرمایه گذاران وال استریت از شرکتها برای هزینه کمتر برای حفاری و متمرکز شدن به سود نقدی سهامداران و همچنین کارزارهای فعالان محیط زیست علیه سوختهای فسیلی، روی طناب باریکی حرکت می‌کند. شرکت اکسون موبیل که با رای سهامداران برای ورود فعالان به هیات مدیره این شرکت شکست خفت باری را متحمل شد، نمونه ای از این روند است.
رویدادهای مهمی که طی یک هفته گذشته در صنعت نفت روی داده اند، این استدلال که فرصت خوبی برای تولیدکنندگان اوپک پلاس وجود دارد و این گروه فضای بیشتری برای مانور و احیای تولیدش دارد را تقویت می‌کند. در حالی که تولید غیراوپک نتوانسته است به سرعتی که انتظار می رفت بهبود پیدا کند یا شاید از تجربه گذشته می ترسد، این گروه در نشست روز سه شنبه احتمالا ادامه افزایش تولید را تایید می‌کند.
سهامداران از اکسون می خواهند کمتر حفاری کرده و به سوددهی به سرمایه گذاران معطوف شود. اکسون تنها شرکتی نیست که با این وضعیت روبروست. شرکت رویال داچ شل هم هفته گذشته در یک مبارزه حقوقی تاریخی شکست خورد و دادگاه از این شرکت خواست آلایندگی خود را تا سال ۲۰۳۰ به میزان قابل توجهی کاهش دهد که چنین امری مستلزم تولید کمتر نفت است. بسیاری در صنعت نفت نسبت به موج شکایتها نگران هستند و غولهای نفتی غربی در مقایسه با شرکتهای نفتی دولتی که عمده تولید اوپک را تشکیل می دهند، اهداف قابل دسترس تری هستند.
درست است که تولید غیراوپک پلاس از افتی که در سال ۲۰۲۰ داشت در حال بهبود است اما با احیای کامل فاصله دارد. مجموعا تولید غیراوپک پلاس امسال ۶۲۰ هزار بشکه در روز رشد خواهد کرد که کمتر از نصف ۱.۳ میلیون بشکه در روز کاهشی است که در سال ۲۰۲۰ داشت. آژانس بین المللی انرژی پیش بینی کرده که رشد عرضه تا پایان امسال به هیچ وجه همگام با رشد پیش بینی شده تقاضا نخواهد بود.
تولید نفت پس از سال ۲۰۲۱ احتمالا در بعضی از کشورها از جمله آمریکا، برزیل، کانادا و گویان افزایش پیدا خواهد کرد اما تولید در کشورهای دیگر نظیر انگلیس، کلمبیا، مالزی و آرژانتین کاهش پیدا می‌کند.مدیران و معامله گران نفت می گویند از آنجا که افزایش تولید غیراوپک پلاس کمتر از رشد تقاضای جهانی برای نفت خواهد بود، این گروه بازار را در کنترل خواهد گرفت. روند فعلی برخلاف رویه گذشته است که شرکتهای نفتی در واکنش به قیمتهای بالاتر، به سرمایه گذاری می پرداختند و تولید نفت غیراوپک افزایش پیدا می کرد و وزیران این گروه که در راس آنها شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی قرار دارد را با وظیفه دشوار متعادل کردن بازار روبرو می کرد.
تاکنون عدم رشد تولید غیراوپک پلاس چندان در بازار ملموس نبوده است زیرا پاندمی ویروس کرونا همچنان تقاضای جهانی برای نفت را محدود نگه داشته است اما ممکن است وضعیت مذکور اواخر امسال و سال ۲۰۲۲ بیشتر به چشم بیاید. تا آن زمان برنامه های واکسیناسیون کووید ۱۹ احتمالا به ثمر نشسته و جهان به نفت بیشتری نیاز خواهد داشت. بازگشت نفت ایران به بازار بخشی از این تقاضا را تامین خواهد کرد اما احتمالا نیاز به نفت بیشتری خواهد بود.
هنگامی که افزایش تقاضا روی دهد، تا حدودی زیادی برعهده اوپک خواهد بود که شکاف میان عرضه و تقاضا را پر کند. یک سیگنال از متفاوت بودن روند احیای تولید خارج از اوپک، آمار دکلهای حفاری آمریکاست. اگرچه شمار دکلها به تدریج افزایش پیدا می‌کند اما این افزایش در مقایسه با آخرین باری که قیمت نفت در سال ۲۰۰۹-۲۰۰۸ ریزش کرد، کندتر است. شرکتهای شیل به تعهدشان برای بازگرداندن پول بیشتر به سهامداران از طریق سود نقدی متعهد مانده اند. در نتیجه تولید نفت آمریکا از ژوییه سال ۲۰۲۰ در حدود ۱۱ میلیون بشکه در روز ثابت مانده است. خارج از آمریکا و کانادا، این دورنما حتی تیره تر است. هنگامی که شاهزاده عبدالعزیز بن سلمان، وزیر انرژی عربستان سعودی اوایل امسال گفت حفاری برای همیشه رفته است به نظر پیش بینی جسورانه ای بود اما در نشست هفته جاری اوپک پلاس وزیران این گروه می توانند امیدوار باشند که حق با اوست.
